Inkubacja snów w starożytnej Grecji
Inkubacja snów wiązała się z oneiromantyką czyli wróżeniem ze snów uprawianym w starożytnej Grecji. Grecy wierzyli, że w czasie snu dusza uwalnia się z okowów ciała i dzięki temu staje się bardziej podatna na przesłania zsyłane przez Bogów. Uważali, że sny pochodziły ze świata podziemnego i wiązali je z Hermesem o przydomku Oneiropompos, którego później zastąpił Morfeusz. Wiadomości od bogów przynosiły sny wieszcze.
Sny wieszcze zsyłane przez bogów najczęściej były skutkiem inkubacji snów. Pragnąc otrzymać radę od bóstwa petent udawał się w święte miejsce, gdzie odbywszy rytualne oczyszczenie, modlił się pod kierunkiem kapłanów i układał się do snu. Sen zesłany przez bóstwo tłumaczyli kapłani określając najczęściej na jego podstawie sposoby leczenia. Inkubacja odgrywała zasadniczą rolę w wyroczniach Asklepiosa – w Epidauros, Ppergamonie, Smyrnie i na wyspie Kos.
/Na podst. WEKS „Grecja”/
„W świątyniach Serapisa wielką cześć bogom oddają, dzieją się tam, bowiem liczne cuda lecznicze, w które najsławniejsi mężowie wierzą, dla siebie i dla drugich sen świątyniowy uprawiając.”
W Egipcie istniały 42 świątynie Serapiosa, w których praktykowano sen świątynny, sen świątynny praktykowano także w świątyniach poświęconych Izydzie. W Grecji świątynie snów urządzano na wzór egipski i również poświęcano je tym bogom bądź czysto greckim bóstwom. Najsłynniejszą z nich była świątynia w Epidauros. Przyjęcie do świątyni poprzedzała uroczysta przysięga posłuszeństwa. „Następnie przez trzy dni odbywano post ścisły a jednego dnia zupełny. Wina przez trzy dni używać nie było wolno, „ażeby nie zanieczyszczać duszy”. Po odbyciu postów, kapłani oprowadzali chorych po przedsionkach świątyni, ukazując im i tłumacząc liczne pamiątki wyzdrowień, składane przez wdzięcznych pacjentów. (…) Następnie odbywano modlitwy i śpiewy religijne. (…)”
„Przed dopuszczeniem do snu świątynnego Chory jeszcze raz musiał wykąpać się i wysmarować, do czego używano specjalnie przygotowanych ludzi. Masowanie łączono z nacieraniem olejkami. W niektórych świątyniach używano w tym celu maści bursztynowej, po którym jeszcze raz się obmywano, okadzano i dopiero z wieńcami na głowach, przebranych w czyste białe szaty, wprowadzano chorych do świątyni”
„Usypianie następowało albo w osobnych budynkach, na skórach złożonych ofiar, albo wyjątkowo w osobnym wspaniałym łożu, na którym uprzednio usypiała kapłanka, jasnowidząca świątyni (w Tebach i w świątyni Belusa w Babilonie). (…) Najczęściej śniącemu pod natchnieniem boga ukazywały się jakieś zioła, których użycie rzeczywiście pomagało choremu, albo też chorzy sami przepisywali sobie zmianę trybu życia (…) Gimnastykę, czy środki moralne. (…).”
„Niedaleko miasta Nyssy, mówi Strabo, znajduje się miasteczko Charakta (…). Powiadają, że chorzy, do tych bóstw posiadający zaufanie, przyjeżdżają tu i jakiś czas u kapłanów w jaskini żyjących przebywają, ci usypiają za nich w jaskini i przepisują chorym objawione środki. Częstokroć też chorzy, dłuższy czas o głodzie w jaskini przebywając, sami dochodzą do snu wróżącego, zawsze jednak pod ciągłym kierunkiem i namaszczeniem kapłanów. Najdziwniejsze jednak jest to, dodaje, Strabo, że zdrowym pod karą śmierci nie wolno się tam przybliżać.”
/Na podst. J Ohorowicza „Wiedza tajemna w dawnym Egipcie/
Zbliżone metody inkubacji snów istniały w większości religii w mniej lub bardziej rozwiniętej i sformalizowanej formie, najczęściej związane z żarliwą modlitwą, postem i pielgrzymką do świętego miejsca. Współczesne metody inkubacji snów bazują na tej samej zasadzie tzn. rozbudzeniu mocnego pragnienia śnienia na określony temat połączonego z jego wyrażeniem w formie powtarzanej przed zaśnięciem sugestii. Szczegółowe opisy tych metod przedstawiam poniżej.
Mimo iż praktyki oneiromantyczne w klasycznych formach związanych z określonymi kulturami miały rozbudowaną i zróżnicowaną formę jej zasady można ująć w kilku zasadniczych punktach: przygotowanie, właściwego miejsca i otoczenia snu, oczyszczenie umysłu, sformułowanie pytania i utrzymanie go we właściwy sposób w umyśle do zaśnięcia, w końcu interpretacja otrzymanej odpowiedzi.
Mówiąc o oneiromancji należy pamiętać, iż wszystkie tradycyjne kultury rozróżniały dwa rodzaje snów: pierwsze to sny zrodzone z napięć niemające wieszczego znaczenia i niebędące przedmiotem oneiromancji, oraz sny wieszcze zsyłane przez siły wyższe. Tylko i wyłącznie ten drugi rodzaj snów jest przedmiotem oneiromancji, stąd podstawowym warunkiem jest staranne oczyszczenie umysłu, aby nie pojawiał się pierwszy rodzaj snów i nie zniekształcał odpowiedzi na nasze pytania.
Po starannym oczyszczeniu umysłu z napięć i wszelkich myśli mogących zakłócić oneiromantyczne przekaz skupiamy się na starannie przygotowanym pytaniu i zwracamy się do siły wyższej z prośbą o udzielenie nam odpowiedzi na nurtujące nas pytanie i utrzymując je w umyśle zasypiamy.
Oczywiście, aby móc zwrócić się do siły wyższej nie tylko trzeba się oczyścić, ale również przywołać tę siłę, co stanowi serce praktyki oneiromantycznej. W starożytnych kulturach istniały specjalne świątynie snu i rytuały pozwalające to zrobić oraz Bogowie, do których w takich przypadkach można się było zwrócić. W kulturach szamańskich istniały święte miejsca, zioła i rytuały dla przywoływania przyjaznych sił związanych z tego typu praktykami np. Bogini księżyca, duch cedru, sowy, jastrzębia itp.
Psychologicznie patrząc na tego typu praktyki, wymagany jest odpowiedni symboliczny rytuał by wpłynąć na podświadomość i otworzyć się na wewnętrzny przekaz, tak, więc oprócz czysto psychologicznego oczyszczenia umysłu z przeszkadzających myśli stosujemy symboliczne oczyszczenie siebie i miejsca snu np. poprzez okadzenie siebie i sypialni dymem cedru, aby stworzyć czystą przestrzeń, w której będą mogły zamanifestować się pozytywne siły duchowe związane z senną dywinacją. Podobnie używamy psychologicznego symbolu duchowej siły, która reprezentuje wewnętrzną mądrość i do której zwracamy się o odpowiedzi na nasze pytania. Te symboliczne działania otwierają naszą podświadomość pozwalając otrzymać nam jasną i pełną mocy odpowiedź na nasze pytania.
Jeśli jesteśmy otwarci nie musimy psychologizować tylko oczyszczamy siebie, nasz umysł i miejsce snu a następnie zwracamy się do Bogini snu w odpowiedni sposób i otrzymujemy od niej we śnie konkretną odpowiedź.
